Κρίνοντας με τα σημερινά δεδομένα φαίνεται ακατανόητη η ύπαρξη του GS quartz, αλλά αν γυρίσουμε πίσω στο χρόνο όλα βρίσκουν εξήγηση. Πρωτ’ απ’ όλα, να μην ξεχνάμε πως τα Grand Seiko ήταν, μέχρι σχετικά πρόσφατα, ρολόγια φτιαγμένα στην Ιαπωνία προοριζόμενα για Ιάπωνες και μόνο. Έτσι, η ιστορία της GS από τη γέννησή της μέχρι και τουλάχιστον το 2010, προκειμένου να ερμηνευτεί θα πρέπει να ειδωθεί από καθαρά ιαπωνική σκοπιά. Το quartz λοιπόν έριξε αναίσθητο το μηχανικό ρολόϊ , όχι μόνο το ελβετικό, αλλά και το ιαπωνικό, όπως ήαν φυσικό.
Για πάνω από δύο δεκαετίες, ό,τι έβγαινε από τα εργαστήριο της GS ήταν quartz. Koρυφαίας κατασκευαστικής ποιότητας, πλην όμως quartz. Εάν λοιπόν εκείνα τα χρόνια ήσουν Ιάπων και ήθελες να πάρεις το καλύτερο γιαπωνέζικο ρολόϊ της αγοράς, θα έπαιρνες ένα GS quartz. Φαντάζομαι ότι τότε δεν θα ήταν ιδιαίτερα ευχάριστο για τη Seiko να βγαλει από τη μέση τα μηχανικά της ρολόγια, αυτά που λίγα μόλις χρόνια είχαν πάρει όλα τα ελβετικά σώβρακα στους διαγωνισμούς χρονομετρίας, αλλά, δυστυχώς, αυτό υπαγόρευε η τάση. Quartz και μόνο quartz.
Να μην ξεχνάμε ότι την ίδια εποχή έπαιξαν μπάλα με το quartz όλες ανεξαιρέτως οι μεγαλόσχημες ιστορικές ελβετικές μπράντες, από Rolex μέχρι Patek και από ΑP μέχρι JLC. Tώρα βέβαια κάνουν την πάπια, σα να ήταν μια κακή στιγμή που όλοι προτιμούν να ξεχάσουν, αλλά τότε μια χαρά τα έβγαλαν κι αυτοί τα κουαρτζάκια τους. Θυμόμαστε όλοι την (πολύ μεταγενέστερη) διαφήμιση της Blancpain, που διατεινόταν (βάσιμα) ότι ήταν η μόνη εταιρεία που δεν έβγαλε ποτέ quartz, ξεμπροστιάζοντας έτσι τους υπόλοιπους. Αλήθεια είναι. Το γεγονός ότι στην πορεία όλες οι παραδοσιακές δυνάμεις (με πρώτη τη Rolex) κατάλαβαν ότι στο γήπεδο του quartz δεν επρόκειτο ποτέ να τη βγάλουν καθαρή, τουλάχιστον όχι με αντίπαλο τον πρωτοπόρο και δαιμόνιο Ιάπωνα (και έτσι στράφηκαν πάλι σ’ αυτό που ήξεραν να κάνουν καλά) δεν αναιρεί το ιστορικό γεγονός ότι τελικά βαρύνονται και οι ίδιοι με το ίδιο «στίγμα», αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση.
Η ουσία είναι πως, για μια ολόκληρη γενιά Ιαπώνων, ρολόϊ Grand Seiko σήμαινε πολύ απλά ρολόϊ quartz, ούτε αυτόματο ούτε κουρδιστό, αλλά ρολόϊ με μπαταρία. Το όνομα Grand Seiko ήταν για μεγάλο διάστημα συνυφασμένο με την έννοαι του quartz, τόσο μεγάλο ώστε να δημιουργήσει ένα καταναλωτικό ήθος εντός της Ιαπωνικής κοινωνίας. Αυτό από μόνο του εξηγεί πολλά, εάν όχι όλα. Το quartz, για τους Ιάπωνες, δεν είναι στίγμα. Αυτό ισχύει τόσο για την κατασκευάστρια, όσο και για τους πελάτες της –Ιάπωνες πάντα. Και αποδεικνύεται, κατ’ αρχήν από το γεγονός ότι η Seiko (αντίθετα με τους Ελβετούς) δεν έκανε ποτέ προσπάθεια να αποτινάξει το λεγόμενο στίγμ α του quartz, αντίθετα, είναι υπερήφανη γι’ αυτό το κομμάτι της ιστορίας της και το προβάλλει σε κάθε ευκαιρία. Αποδεικνύεται επίσης από τη ζήτηση που εξακολουθεί να έχει η quartz σειρά της GS στην Ιαπωνική αγορά (ειδάλλως, εάν δεν πωλούνταν, γιατι να συνεχίσει η GS να τα παράγει ακόμη και σήμερα ; ).
Δεν ήταν μόνο οι Αμερικανοί, και οι Ευρωπαίοι που πειραματίζονταν με την τεχνολογία quartz, γεγονός αδιαμφισβήτητο παραμένει ότι τους πρόλαβαν όλους οι Ιάπωνες. Και δεν έχει ιδιαίτερη σημασία τίνος ήταν η αρχική ιδέα, είναι σα να λέμε ότι επειδή η φωτογραφία επινοήθηκε από Γάλλους είναι γαλλική υπόθεση. Όχι. Η φωτογραφία, τεχνολογικά, είναι καθαρά ιαπωνική υπόθεση, εδώ και αρκετές δεκαετίες. Μέχρι και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια η απόλυτη κάμερα ήταν η Leica. Στη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, οι ρεπόρτερς ανακάλυψαν ότι υπήρχε μια μηχανή πολύ ανώτερη από τη Leica, η Νikon (λεπτομέρεια: στο σώμα των Nikon της εποχής αναγραφόταν «Made in Occupied Japan»). Στο Βιετνάμ όλη η δουλειά έβγαινε με τις Nikon. Η συνέχεια γνωστή. Σήμερα, η Leica (ήδη πτωχευμένη, ήδη εξαγορασμένη από την Panasonic) είναι ακριβό γκάτζετ περισσότερο παρά μηχανή για να κάνεις δουλειά. Η Hasselblad, ποιος ασχολείται πια ; Κάποτε ήταν κορυφές, κάποτε όμως. Τώρα το μόνο που απέμεινε είναι ένα ιστορικό όνομα και τα vintage κομμάτια για τους συλλέκτες. Nikon, Canon, Fuji, Olympus, Sony, το παιχνίδι είναι καθαρά και μόνο ιαπωνικό, εκατό χρόνια μπροστά οι Ιάπωνες στα φωτογραφικά και κανείς πια δεν μπορεί να κάνει τίποτε για να το αλλάξει αυτό.
Τέλος, η παράδοση είναι σπουδαίο πράγμα. Aλλά δεν κάνει όλη τη δουλειά από μόνη της. Η Seiko, σε κάθε περίπτωση, είναι ήδη παραδοσιακή δύναμη στο ρολόϊ, μετράει έναν αιώνα ζωής, μην το ξεχνάμε. Ίσως όχι τόσο αρχαία όσο κάποιες ελβετικές, αλλά και πάλι αρχαιότερη από πολλές άλλες και σίγουρα αρχαιότερη από τη Rolex. H οποία Rolex, παρότι κατά πολύ νεότερη από τις ιστορικές ελβετικές φίρμες, τις έχει καταπιεί όλες ζωντανές.